Đầu năm học, trường nào cũng có nhu cầu xã hội hoá giáo dục để đầu tư cho hoạt động chuyên môn, cơ sở vật chất, tiền bảo vệ, tiền gửi xe, tiền xây tường rào…
Tuy nhiên, cái gì cũng thiếu, cái gì cũng cần tiền, mà kinh phí nhà nước rót cho thì hạn hẹp. Do vậy, nhiều trường đã vận động phụ huynh học sinh “góp tiền” trên tinh thần “tự nguyện”.
Có điều hiện nay, tinh thần “tự nguyện” không còn phụ thuộc vào hoàn cảnh của mỗi phụ huynh mà trở thành “tự nguyện” bắt buộc hay hợp thức hóa các khoản thu tự nguyện. Và đó là nguồn cơn của lạm thu.
Chính vì vậy, mới có câu chuyện “dở khóc dở cười” phụ huynh đòi lại quà giáo viên ở trường Mầm non Hợp Tiến (Mỹ Đức). Nhiều CMHS nghĩ rằng, giáo viên, BGH trường Mầm non Hợp Tiến không xứng đáng với các món quà họ tặng nên đã đòi lại.
Việc này phần nào cho thấy phụ huynh không còn niềm tin với nhà trường. Thầy cô chưa làm tròn vai trò của mình.
Song, dù thế nào đi chăng nữa thì việc phụ huynh đòi quà cũng thật nhỏ nhen.
Bình luận về vấn đề này, nhà sử học Dương Trung Quốc (Đại biểu Quốc hội) cho hay, đây là hiện tượng sa sút đạo lý giáo dục, làm mất đi ý nghĩa tình thầy trò.
“Nhà trường lạm thu thì phải nghiêm khắc chấn chỉnh, song hành vi của phụ huynh như thế, tôi cho là đáng trách. Điều này dẫn đến hệ quả rất xấu về nhận thức giáo dục, nhận thức xã hội”.
“Tôi ngờ vực rằng, số người đòi quà đó có đại diện cho ý chí của đông đảo phụ huynh học sinh không, có đảm bảo tính dân chủ không? Vì bất kỳ lý do gì đi chăng nữa, việc làm này cũng không đàng hoàng, không sòng phẳng và mang tính chất con buôn.
Nếu phát hiện nhà trường thu sai, phụ huynh học sinh có thể phản ánh, tố cáo lên các cơ quan chức năng”.
Đại biểu Quốc hội nói thêm, việc phụ huynh đòi quà không chỉ là nỗi đau của ngành giáo dục mà cả xã hội cũng phải đau theo, bởi giáo dục gắn liền với đời sống xã hội.
Bộ GD-ĐT cần phải làm gì đó để bảo đảm sự tương tác giữa gia đình và giáo viên, vừa công khai, minh bạch, vừa giữ được sự trong sáng giáo dục.
“Chúng ta đang xã hội hóa giáo dục nhưng xã hội hóa không có nghĩa buông bỏ toàn bộ, nhiều vấn đề nhà nước phải quản lý. Bối cảnh giáo dục hiện nay phải có chuẩn mực, cái gì thiết thực thì đầu tư.
Tôi lấy ví dụ, đồng phục của học sinh hiện nay mỗi trường mỗi khác, điều này mang lại sắc thái phong phú nhưng nó tạo nên sự không bình đẳng, phân biệt giàu nghèo giữa các trường. Đã đến lúc chúng ta phải tính đến một quy định chung”.
